Oorlogsverhalen en Massagraven! Saigon en Phnom Phen

8 mei 2013 - Phnom Penh, Cambodja

Nadat we het gezellige Nha Trang hebben verlaten kwamen we in de ochtend aan in Saigon, oftewel Ho Chi Min City. Dit was alweer onze laatste stop in Vietnam en deze moesten we ook even goed inplannen, aangezien we bij aankomst nog maar 4 dagen hadden voordat ons 30 dagen visum verlopen was en we het land uit moesten zijn. Bij aankomst was het al direct duidelijk dat we weer terug waren in de drukte zoals we deze kende in Hanoi. Zelfs bij aankomst om 6 uur in de ochtend zijn de straten al gevuld met verkopers, verkeer en mensen. Dat is wel iets wat ons erg opgevallen is in heel ZO Azië; het leven begint hier overal al erg vroeg in de ochtend. Waar wij in NL gewend zijn dat om 6 uur 's morgens de wegen en straten op een enkele auto leeg zijn, lijkt het hier wel alsof het dit het drukste moment van de dag is. Dat is dus even lastig als je net een nacht in een bus heb gezeten en met je half slaperige hoofd door de drukke straten van Saigon naar je hotel moet zoeken. 

Waar de drukte helemaal overweldigend was waren de overdekte markten. Deze zijn te vergelijken met de Bazaar in Beverwijk, waarbij er meerdere grote hallen zijn met honderden kraampjes die allemaal hetzelfde lijken te verkopen. De verkopers willen dan ook maar al te graag dat je de spullen bij hun koopt, waardoor je lopend door de smalle paden aan alle kanten naar je geroepen wordt en je bij je arm wordt gepakt. Het is dus soms lastig om te ontsnappen als je minimaal 4 handen aan je armen voelt en een herhalend bandje bent met enkel de zin "No thank you". Ik denk dat we nog nooit in zo een korte tijd, zovaak dezelfde zin hebben gebruikt haha. Soms is het ook wel jammer dat het op deze manier gaat, want op dit soort plekken hebben ze vaak wel de leukste spulletjes. Maar als je even ergens blijft stil staan om iets te bekijken blijft de betreffende verkoper allerlei prijzen roepen en vaak nog vele andere dingen (die je niet wilt) in je handen duwen. Het is dus even wennen om op deze manier te "winkelen" en het is een kwestie van gebruik maken van deze situatie door lang genoeg te twijfelen (of het idee geven dat je weg gaat lopen) met een aankoop totdat de verkoper zelf met een redelijke prijs komt. 

In Saigon hebben we onder andere het War Museum bezocht. Dit museum bestaat uit meerdere grote zalen waarbij de muren gevuld zijn met foto's en bijbehorende verhalen die betrekking hebben op gebeurtenissen uit de oorlog met de Amerikanen. Het is ontzettend ingrijpend om deze ongecencureerde foto's te zien van vermoorde, verbrande en gemartelde mensen. Er waren ook vele foto's van de martelingen zelf, geen details werden weggelaten of verbloemd. Één zaal was volledig gericht op gebeurtenissen rond de zogenaamde "Agent Orange", een mix van chemicaliën die tijdens de oorlog door middel van vliegtuigen jaren lang over het land "besproeid" werden. Hierbij is het al verschikkelijk dat er in die tijd vele mensen zijn overleden of ernstig ziek zijn geworden door dit gif. Wat het nog erger maakt is dat er nu nog steeds kinderen worden geboren met lichamelijke afwijkingen, doordat hun (groot)ouders in aanraking zijn geweest met dit gas. De muren hingen dan ook vol met foto's van kinderen en (inmiddels) volwassenen die de gevolgen van dit gas maar al te goed kennen. Het is dan ook best ingrijpend om al deze foto's van onder andere mensen zonder ledematen, open ruggen, siamese tweelingen en lijdende mensen door bijvoorbeeld missende organen of kanker te zien. In het museum was ook één zaal gewijd aan de verliezen die de Amerikanen hebben geleden tijdens deze oorlog. Maar ondanks deze kleine tegemoetkoming zou ik mij denk ik als Amerikaan vrij ongemakkelijk voelen in dit museum.
In een naastgelegen kleiner gebouwtje had het museum zich gericht op de oorlog tussen Noord en Zuid Vietnam. Hierbij werden zulke gruwelijke martelattributen en foto's tentoongesteld, dat het niet in te denken is dat de Vietnamezen misschien nog wel wreder door elkaar dan door de Amerikanen zijn behandeld.

Een iets vrolijkere bezigheid in Saigon was de soort cafébioscoop in Saigon. Hierbij was er een rooster van de allernieuwste films die achter elkaar werden afgespeeld op groot scherm. In deze ruimte stonden er oplopend allerlei grote relaxbanken en was je betaalde drankje of maaltijd je entreekaartje. Een ontzettend leuk concept en voor ons een goed moment om de nieuwe films te zien die we gemist hebben in de afgelopen maanden. 

Vlakbij Saigon liggen de zogenaamde Chi Chu Tunnels. Deze tunnels werden in de oorlog met Amerika door de Vietnamezen gegraven en gebruikt als bescherming en wapen. Nu was het al bekend dat de Vietnamezen over het algemeen al vrij klein waren, dit werd helemaal duidelijk bij deze tunnels. We hadden tijdens onze tour naar de tunnels dan ook de mogelijkheid om in één van deze orginele tunnels te kruipen, maar de meeste mensen paste hier dan ook niet in. Gelukkig paste Syll er nog net in (met gestrekte armen, naast het lichaam was al te breed) waardoor we toch even een leuke foto konden maken. Ze hebben wel één van de orginele tunnels aangepast zodat ook toeristen door een tunnel van ongeveer 50 meter op handen en knieen konden kruipen. Ondanks dat het leuk was om te doen, voelde het best benauwend aan. Je kunt je dus indenken dat wanneer je jaren lang in een veel krappere en donkerdere versie van deze tunnels zit, met daarnaast ontploffende bommen boven, geen pretje is. 
Op hetzelfde terrein hadden de ook nog alle orginele valtrikken die de Vietnamezen als afwering gebruikte. Van vele kregen we dan ook een demonstratie (uiteraard niet met echte mensen) wat soms best wel de kriebels geeft. Het was ook best vreemd toen we bij een klein omheind grasveldje aankwamen en wij in eerste instantie niks zagen (leek meer op een hokje in een dierentuin waar normaal een dier in zit en nu leeg was). Totdat onze tourgids met een stok op de grond sloeg en er verstopt onder het gras een draaiend plateau zat met daaronder een val met grote, omhoogstekende pinnen. Je moet er dus niet aan denken dat dit hekje er niet had gestaan. 

Onze laatste dagtour die we hebben gedaan in Vietnam was naar Monkey Island. Zoals je wel kunt raden staat dit eiland bekend om de vele wilde apen die hier leven. Na een boot- en bustochtje kwamen we dan ook aan bij een locatie vol met Macaque apen. Ze leven door het hele bos, maar ze weten inmiddels waar ze hun eten kunnen krijgen en er zijn er daardoor vaak veel op één locatie te vinden. We werden van te voren gewaarschuwd voor deze grijpgrage wezentjes, maar gelukkig viel het mee en besprongen ze je niet op alles van je af te pakken. Wel zatten ze heel geïntereseerd naar de camera te kijken, maar zodra ze doorhadden dat het geen eten was laten ze het met rust. Je kunt wel goed merken dat de aapjes helemaal gewend zijn aan mensen, maar het zijn uiteraard geen knuffeldieren. We kregen van onze tourgids nootjes waardoor we de aapjes uit onze handen konden laten eten, ontzettend leuk! Ook wel heel onwennig om zo dichtbij deze beesten te komen en ze aan alle kanten om je heen te hebben lopen en zitten. 
Er was ook een kleine krokodillenfarm waar we een bezoekje aan hebben gebracht. Hier konden we deze zoetwater krokodillen voeren, maar uiteraard ging dit niet zoals bij de aapjes uit je handen haha! We kregen dan ook een soort hengel met een stuk vlees eraan, hierbij is het de kunst om deze vlakbij de krokodillen te hangen en zodra je door hebt dat ze happen deze hoger te houden zodat ze een sprong uit het water maken. Op zo'n moment zie je pas hoe groot deze beesten zijn en als je de grote kaken op elkaar hoort klappen ben je blij dat het je hengel is en niet je hand. 

Na beide voedertijden zijn we in een klein speedbootje gegaan met een local, waarbij we vervolgens in de kleine krongelige riviertjes door de prachtige regenwouden vaarde. Door de snelheid en de vele en smalle krongelingen was het ritje op veel momenten al een attractie op zich. Maar de natuur was toch echt wel het aller mooiste; aan alle kanten zag je de nog onaangetaste regenwouden en de bomen zaten vol met apen. Echt genieten dus! Met onze speedboot zijn we midden in het regenwoud nog even gestopt op een oude vietnameese basis van uit de oorlog waar de oude hutjes en wapens nog stonden, waarna onze kapitein ons weer heeft afgezet bij onze tourgids. 

We zijn vervolgens onze eigen maagjes maar even gaan vullen waarna we vervolgens gebruik mochten maken van het zwembad van het resort waar we gegeten hadden. Aan het einde van de dag zijn we nog naar een locale vismarkt geweest, waar Syll helemaal de kriebels kreeg. Zoals bekend houdt zij al totaal niet van vis en schelpdieren, maar hier lagen tientallen bakken met elk zeedier die je je maar kunt voorstellen en uiteraard allemaal levend! Je moest dan ook niet te dicht langs de bakken lopen, want de vele schelpdieren deden nog een laatste poging om uit hun bakken te komen. Ondanks de stank een ontzettend leuke dag gehad op Monkey Island!

De volgende dag zijn we op dag 30 van ons Visa snel de grens over gegaan naar Cambodja, naar het plaatstje Phnom Phen. Bij aankomst gingen we zoals gewoonlijk eerst op zoek naar een eettentje, waarna vervolgens Luís en Dan op zoek gaan naar een slaapplek en Kirsty en Syll in het eettentje met de tassen blijven. Onderweg naar een eettentje liepen we alleen langs een prachtig resort met zwembad waarbij we met de hitte en zware tassen al van begonnen de kwijlen! We vroegen dan ook meer voor de grap aan een personeelslid die voor de ingang stond wat het kostte. Doordat ze net geopend waren viel de prijs helemaal mee, maar het was alsnog net even boven ons budget. Na een maaltijd en een aantal biertjes kwamen Luís en Dan er tijdens hun zoektocht naar een goedkopere plek al snel achter dat deze niet eens veel goedkoper waren en vooral erg smerig en slecht onderhouden waren. Ze mannen zijn dan ook terug gegaan naar J Villa om vervolgens heel ondeugend voor een nog lagere prijs te onderhandelen (wat een paar biertjes al niet kunnen doen) en hebben vervolgens dit prachtige plekje voor omgerekend 16 euro per nacht gekregen! Syll en Kirsty sprongen dan ook natuurlijk een gat in de lucht toen Luís en Dan terugkwamen met deze verrassing. We hebben dan ook de rest van de dag in ons privézwembad gelegen waarbij ons voor € 1,50 euro (!!!) cocktails in het zwembad geserveerd werden. Goh wat hebben we het toch zwaar als backpackers!

Helaas konden we niet alleen maar ons hotel hangen, maar hadden we uiteraard ook wat dingen waar we heen wilde in Phnom Phen. We zijn dan ook op een van onze dagen maar de zogehete S21 geweest. Ook Cambodja heeft nog niet eens zo heel lang geleden (+- 35 jaar geleden) in zijn eigen oorlog gezeten waarbij de Rode Kmer (democratische partij van Cambodja) aan de macht was. Deze groep wilde van Cambodja een agrarisch land maken waarbij iedereen op het platteland onder slavendrijversregime 12 tot 14 uur per dag op collectieve boerderijen moest werken. Ze wilde dus geen kennis in het land waardoor iedere arts, leraar of gewoon al mensen die een bril droegen of een vreemde taal spraken vermoord werden. De S21 was een oude Middelbare school die omgedoopt werd als martel-, verhoor- en executiecentrum. Toen we door deze oude school liepen kwamen we in allerlei oude klaslokaaltjes/martelkamers waarbij er een foto op de muur hing van het aantroffen werd tijdens de bevrijding. Het is maar goed dat ze in die tijd nog geen super-de-luxe camera's hadden, zodat de gruwelijke details van gemartelde en doodgebloede mensen niet te duidelijk waren. Wel zie je dat in elke kamer nog de orginele meubels (vaak bed met handboeien) staan en je ziet dat ondanks vele schoonmaakpogingen de bloedvlekken nog steeds op de vloeren en muren zitten. Omdat er op een gegeven monent niet meer genoeg ruimte was om alle lijken te begraven heeft PollPot, de leider van de Rode Khmer, een nieuw terrein opgezet. Gevangenen werden dan vanaf de S21 hier naartoe gebracht waar ze vervolgens vermoord en begraven werden. Na ons bezoek aan S21 zijn we dan ook met een TukTuk de nu genoemde Killing Fields gegaan waar we via een audiotour over dit terein zijn gelopen. Aan alle kanten zagen we nog een soort kuilen waar nog steeds de kledingstukken en botten uitsteken. De audiotour met verhalen maakte het erg rëeel en daardoor ook best aangrijpend. Er was bijvoorbeeld ook een boom waar de kinderen van de slaven tegen doodgeslagen werden. Ze waren bang dat deze kinderen later wraak zouden nemen en kogels waren te duur voor deze "bijzaak". Er werd bijvoorbeeld ook verteld dat de meeste bewakers jongens tussen de 15 en 19 jaar waren en wanneer zij aardig deden tegen de gevangenen of "verkeerd" handelde zelf gemarteld en vermoord werden. Op het terrein van de Killing Fields staat ook een monumentsgebouw (stupa) waarin alle opgegraven schedels gesorteerd op mannen, vrouwen en kinderen staan opgestapeld. Bij vele zie je de littekens van de martelingen op de botten staan. Het is onbegrijpelijk dat eigenlijk nog zo kort geleden zulke gruwelijke dingen zijn gebeurd en dat mensen op zulke wijze met elkaar kunnen omgaan. Een echte eyeopener en een ingrijpende dag.

De rest van onze tijd in Phnom Phen hebben we grotendeels doorgebracht op ons prachtige resort met het gezellige personeel van de Villa. Nadat we de afgelope ruime week veel emotionele en leerzame dingen hebben gezien en meegemaakt in zowel Vietnam als Cambodja was het dan ook tijd om door te reizen naar de kust van Cambodja voor misschien iets vrolijkere sightseeing. Maar dat komt weer in ons volgende reisverhaal haha! 

Foto’s

2 Reacties

  1. Suse en jack:
    16 juni 2013
    Wat een verschrikkelijke nare ervaring maar wel de werkelijkheid toch nog een goed einde met je hotel nog gefeliciteerd wij zijn in spanje
  2. Oom Jan en tante Lineke:
    16 juni 2013
    Heftig die bezoeken aan het War museum en The Klilling Fields.
    Wij hebben er een film/documentaire van gezien en dat was al zeer ingrijpend,
    We vinden het ontzettend goed van jullie dat jullie ook dergelijke zaken op jullie reis aan doen.
    Liefs van ons